Neuro Linguistic Programming (NLP)
Een waarschuwing vooraf: dit wordt geen artikel dat alles over NLP vertelt, want dat is veel te veel en er is al ontzettend veel over geschreven. Het gaat wel over hoe ik ermee in aanraking kwam en wat ik met NLP doe in de praktijk.
NLP is een ongekend populaire (pseudo)wetenschap. Ik noem het expliciet een pseudo-wetenschap omdat ik weet dat NLP werkt maar dat het gebaseerd is op onderzoek wat niet geheel volgens wetenschappelijke methodes is uitgevoerd (hier is overigens veel discussie over). Ik weet nog dat een goede vriend van mij er in de jaren ’80 al zeer geïnteresseerd in was. Dat was ook de tijd waarin Emile Ratelband als bekende TV-persoonlijkheid NLP in Nederland in de schijnwerpers zette en mensen over hete kolen liet lopen. Het was een sensatie en deed mij toen niet zoveel. Ik had dan ook nooit gedacht dat ik ooit zelf de NLP-Practitioner zou gaan doen. Een standaard NLP-opleiding is opgesplitst in twee aparte trajecten: de NLP-Practitioner waarin de basis wordt uitgelegd en de NLP-Master Practioner (kortweg Master) opleiding. Ik heb zelf alleen de Practitioner gedaan.
De aanleiding hiervoor was toen ik iets aan persoonlijkheidsontwikkeling wilde gaan doen. Samen met mijn toenmalige echtgenote was ik aan het kijken naar iets dat we samen konden gaan doen. We hadden over de Columbustraining al goede verhalen gehoord en de voorlichtingsavond van die training was ook prima in orde. Er bleken echter veel meer persoonlijke effectiviteitstrainingen te bestaan, die allemaal gemeen hadden dat de lesstof was gebaseerd op uiteenlopende technieken die uit verschillende filosofieën afkomstig waren (zoals RET, NLP, NEI en Gestalt). Nu kun je vast je effectiviteit wel verbeteren door het toepassen van allerhande technieken, maar we misten hierin toch de herkenbaarheid en de mogelijkheid om eventueel bij een andere opleider een vervolg te doen.
Wat wel een algemene bekende psychologische stroming was (en bovendien nog erg populair ook) is NLP. In de NLP-theorie wordt ervan uitgegaan dat wat wij binnenkrijgen vanuit de zintuigen en de innerlijke stem, wij intern als taal coderen. Door onze interne programmering leidt dit tot een bepaald gedrag. Echter, door het herschrijven en veranderen van deze programma’s kunnen wij (onszelf) nieuw gedrag aanleren. Daarvoor zijn er een heel scala aan technieken voorhanden die o.a. gebruik maken van taal, visualisaties en ankers. Een nog betere uitleg vind je op MindAcademy.
Stromingen
Ik heb mijn Practitioner opleiding bij UNLP gedaan en heb daar absoluut geen spijt van gehad. Echter wat ik bij de inschrijving nog niet wist, is dat er feitelijk 3 verschillende NLP-stromingen bestaan. Hier wordt vanuit de opleiding zelf niet heel veel aandacht aan besteed, maar er zijn wel degelijk verschillen zoals is te lezen in dit artikel over NLP-stromingen van de stichting NLP Kring. Nu ben ik blij dat mijn opleiding tot de “originele stroming” behoorde en niet tot de “spirituele stroming” zoals bij de opleiding van mijn ex. Maar had ik het eerder geweten dan was ik misschien wel op zoek gegaan naar een opleider die de “Bandler stroming” volgt, want die schijnt veel makkelijker en beter toepasbaar te zijn.
Voor- en tegenstanders
Maar is NLP dan zo’n algeheel succes als haar populariteit doet vermoeden? Het lijkt op een wetenschappelijk bewezen methode, maar is het dat eigenlijk wel? Volgens Skepsis overduidelijk niet. Weerwoord van NLP Kring is dat het stuk al meer dan 20 jaar oud is en dat er inmiddels meer wetenschappelijke onderbouwing voorhanden is. Andere voorstanders, zoals Ruben Alaie van Het NLP College, doen de kritiek af als niet terzake doende aangezien je zelf bepaalt of iets voor je werkt of niet. Grappig is dat hij NLP ook nog vergelijkt met de mindset trainingen van Michael Pilarczyk, waarover ik een stukje gewijd heb op deze site. In zijn ogen is NLP een stuk praktischer.
Meditatie
Maar NLP heeft ook raakvlakken met meditatie. Tijdens een Mindfulness meditatie probeer je door in het hier en nu te komen je eigen gedachten en zintuigen te onderzoeken. Die zintuigen (zien, horen, voelen, proeven en ruiken) en je innerlijke stem gebruik je de hele dag door. Door te mediteren schakel je die uit en kun je van een afstandje zien wat er in je hoofd gebeurt. In dit artikel bij Bedrock hebben ze het heel goed uitgelegd.
Wat doe ik ermee?
Maar de grote vraag is, wat doe ik ermee. NLP is werkelijk een schatkist – nee, schatkamer – aan tools waarmee je allerlei dingen aan jezelf en (de omgang met) anderen kunt veranderen. Een geijkt voorbeeld: verkopers kunnen dit inzetten om je sneller te verleiden tot een in eerste instantie ongewenste aankoop. Echter, ik ben geen verkoper. Ik gebruik het in eerste instantie dan ook voornamelijk om ongewenste patronen bij mezelf te herkennen en die te proberen te veranderen. Maar ook al heb ik de NLP-Practitioner gedaan, er valt nog zoveel te leren. Misschien zou ik ook eens een verkoop-cursus moeten doen om daarna eens te kijken hoe ik mij aan mezelf kan verkopen?